Gepubliceerd op www.lerarenblogs.be

Leerkracht zijn in Ecuador?

Dat is (in algemene termen):

- Een zwakke lerarenopleiding hebben gevolgd. Met veel theorie. Bijvoorbeeld: hoe ontwikkel ik een curriculum?, hoe doe ik aan wetenschappelijk onderzoek?,... In de universiteit blijft het 4 of 5 jaar alleen bij theorie, in de hogeschool krijg je meer praktijk en mag je in het derde jaar tegen een kleine vergoeding gaan lesgeven in een rurale zone. Toch leiden beide opleidingen op voor dezelfde job in het lager onderwijs: leerkracht in de klas.

- In het begin van je cariere op een afgelegen plek gaan werken, zodat je maar een keer per maand naar huis kan komen. Als je geluk hebt, woon je niet zo ver van het dorp en kan je elke dag terug naar de stad waar je woont. Je hebt soms weinig of geen contact met het dorp. Je kent de lokale taal en de gewoonten misschien zelfs niet.

- Opboksen tegen vooroordelen. Leerkrachten hebben een slechte naam in Ecuador. Alles wat fout loopt, is de fout van het onderwijs. Er wordt heel veel verwacht van leerkrachten, maar die kunnen die verwachtingen niet inlossen. Frustratie alom dus. Dat ondervinden de leerlingen ook. Kinderen moeten ook dingen doen die ze niet echt begrijpen.

- Zelf alles moeten doen, zonder veel hulp. Er is weinig ondersteuning vanuit het ministerie van onderwijs of andere instanties. Het nieuwe curriculum van het basisonderwijs is meer dan 10 jaar geleden ingevoerd, maar is nog niet aangekomen in de scholen. Als leerkracht moet je jezelf maar behelpen om het naar je kinderen toe te vertalen. Je beschikt nauwelijks over aangepaste educatieve materialen.

- Les geven aan grote groepen. 50 kinderen in je klas is geen uitzondering. Het is haast onmogelijk om meer gediversifieerd of individueel gericht te werken. Je hebt dat ook niet geleerd. Het komt ook vaak voor dat je moet lesgeven aan kinderen van verschillende graden. Je staat er alleen voor in een afgelegen dorpsschool. En je tracht iedereen wat bij te brengen.

- Vechten tegen de gewoonten van het land, de cultuur. Kinderen worden niet gehoord. Ze kunnen geen mening hebben. Je propt ze vol met kennis, je laat hen memoriseren, je laat jezelf napraten. Kinderen hoeven niet zelf na te denken, initiatief te nemen of creatief te wezen. Ze zijn leeg en moeten opgevuld worden. Kinderen moeten met de harde hand aangepakt worden. Eigenlijk tellen ze niet volwaardig mee.

- Niet veel verdienen. Je komt haast niet rond en moet dus met een andere job combineren. Je werkt in de voormiddag als leerkracht, in de namiddag ben je taxichauffeur of verkoper. Soms laat je je verleiden door corrupte praktijken. Je ontvangt een ‘geschenk', bijvoorbeeld een televisie, van de uitgever van educatieve boeken die je laat aankopen door je schoolkinderen.

Kortom, niet eenvoudig.
En toch is er veel goede wil om te veranderen, te verbeteren. Met VVOB werken we een programma uit dat de kwaliteit van onderwijs moet verbeteren in Ecuador. Zelfs tijdens de vakantie maken de leerkrachten zich vrij om mee te werken.

Stijn Janssen